ལྷོ་ཁ་ཁུལ་གྱི་ཚིག་རྒྱག

འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོ། མཆོད་མེ་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་དྲ་བ། 2015-03-21


  རང་རེའི་མི་རིགས་འདི་ཉིད་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་རང་བྱུང་ཁམས་དང་འཐབ་རྩོད་དང་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པའི་གོ་རིམ་ནང་། དུས་རབས་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ནང་གི་དགའ་སྐྱོ་དང། བདེ་སྡུག། འདུན་པ་སོགས་དང་། དེ་བཞིན་མི་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་འཁྱེར་བཟོ་དང་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས། རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ་སོགས་མཚོན་པའི་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་དུ་མ་གསར་རྩོམ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བ་ངག་ཐོག་ནས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་རྒྱུན་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་མཛད་ཡོད།
  དེ་ལས་ཀྱང་དམངས་གླུ་འདི་ཉིད་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཆ་ནས། མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆེས་ཆེར་ལྡན་ཡོད། “དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་གླུ་གཞས་ལ་ནང་གསེས་ཁག་མང་དུ་དབྱེ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དཔེར་ན། གླུ་ལ་མཚོན་ན་ལ་གླུ་དང། འབྲོག་གླུ། མཛའ་གླུ། ཁམས་གླུ་སོགས་དང། གཞས་ལ་མཚོན་ན་སྒོར་གཞས་དང་ཆང་གཞས། ལས་གཞས། མདའ་གཞས། ཚིག་རྒྱག། སྟོད་གཞས་སོགས་མང་དུ་ཡོད་”①པ་ལས་ཚིག་རྒྱག་འདི་ཉིད་ཟུར་དུ་བཏོན་ནས་བརྗོད་ན། “ཚིག་རྒྱག་དེ་སྔ་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་དར་འཁྱབ་ཤིན་དུ་ཆེ་ཞིང་དེ་ཉིད་ཚེག་བར་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཕུད་མདོ་སྨད་ཡུལ་དུ་དར་བའི་གླུ་ཤགས་དང་ཕལ་ཆེར་མཚུངས། བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན། གཞན་ལ་ཟུར་ཟ་གསུན་འབྱིན་དང་གཞན་གྱི་མཚང་འདྲུ་བ། རང་སྟོད་གཞན་སྨོད་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་དེ་དག་དཔེ་རུ་དྲངས་ནས་ཉན་མཁན་ལ་བགད་མོ་སློང་བ་དང་སྤྲོ་སྣང་སྦྱིན་པ། ནང་དོན་དངོས་ཡོད་འཚོ་བ་དང་ཐག་ཉེ་ཞིང་མིའི་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་གི་བསམ་པའི་འཚོར་འདུ་དྲག་པོ་དང་བརྩེ་དུང་ཟབ་མོ་མཚོ་ཡི་རྦ་རླབས་ཇི་བཞིན་བསྟན་ནུས་པ་ཡིན།”②
  དེ་ལྟ་བུའི་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཀྱི་བློ་གྲོས་དང་ཤེས་རབ་ལས་འཁྲུངས་པའི་ཉིང་ཁུ་འདི་ཉིད་འདས་པའི་མི་ལོ་དུ་མའི་ནང། རང་རེའི་མེས་པོ་ཚོས་ངག་ཐོག་ནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་གོང་སྤེལ་མཛད་ཡོད། འོན་ཏེ་དེང་སང་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་གྲོང་འཁྱེར་བ་ལྟ་ཅི། ཐ་ན་ཞིང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་མི་རྣམས་འདུ་འཛོམས་བྱེད་སར་ཡང་གཞས་ཤགས་སོགས་འགྱེད་མཁན་གྱི་མི་ཧ་ཅང་དཀོན་པ་ཉིན་དཀར་དུས་ཀྱི་སྐར་མ་ལྟ་བུ་རེད། ད་ལྟ་མི་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་བྱ་སར་བཤད་རྒྱུའི་གླེང་གཞི་ནི་བོད་ལྗོངས་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒྱ་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་སྒྱུར་ཡོང་བའི་བལྟས་ནས་རྫོགས་རྒྱུ་མེད་པའི་རྒྱུན་མཐུད་འཁྲབ་མཚན་དག་ཡིན་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་དྲོ་རང་རང་གི་ལས་ཚར་མ་ཐག་ནམ་རྒྱུན་བཞིན་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་སྒོ་ཕྱེ་ནས་བོད་སྐད་ཀྱི་རྒྱུན་མཐུད་འཁྲབ་མཚན་ལ་བལྟ་བར་འབྲེལ་ལ། ཉིན་མོ་མི་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་བྱེད་སར་ཕན་ཚུན་གྱི་ཁ་བརྡ་བྱེད་པའི་ནང་དོན་ནི། ད་སྐབས་བསྟོན་པའི་རྒྱུན་མཐུད་འཁྲབ་ཚན་དེའི་ནང་སུས་སུ་བསད་པ་དང་། སུས་སུ་ལ་བཙན་གཡེམ་བྱས་པ། ཡང་སུས་སུ་ལ་་མགོ་བསྐོར་བཏང་བ་སོགས་བརྗོད་པ་ལས་སྔ་མོ་ནས་རང་རེའི་མེས་པོས་བཞག་པའི་གླུ་དང་ཚིགས་རྒྱག་སོགས་འགྱེད་མཁན་གྱི་མི་ནི་ཧ་ཅང་གི་དཀོན་པོར་སོང་འདུག།
  དེས་ན་སྔ་མོ་ནས་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་འཁྱབ་ཆེ་བའི་རྩ་ཆེའི་བསམ་པའི་རྒྱུ་ནོར་དེ་དག་འཚོལ་བསྡུ་དང་མྱུར་སྐྱོབས། ལེགས་སྒྲིག་སོགས་མ་བྱས་ན་ནམ་ཞིག་རང་ཤུགས་ཀྱི་རྩ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་ཉེན་ཆེ་བས་ན་རང་ཅག་རྗེས་རབས་པ་ཚོས་དེར་རྒྱུད་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེ་བར་བསམས།
དེས་ན་ད་ཐེངས་རང་ཉིད་དབྱར་གསེང་ལ་ཕ་ཡུལ་ལྷོ་ཁ་རུ་ལོག་དུས་ཚིག་རྒྱག་འགའ་བསྡུས་བཀོད་ཡོད་པ་གཤམ་གསལ།

རི་མགོ་མཐོན་པོའི་སྐྱོར་ཁོག།
དྲོ་རོགས་མེད་པའི་གྲང་རོགས།
ལ་མོའི་རྒྱབ་གྱི་བྱམས་པ།
དགའ་རོགས་མེད་པའི་སྐྱོ་རོགས།

ཚིགས་ཁེབས་མདའ་གཅིག་ནང་ལ།
རྫུབ་གཉིས་ཐར་གྱི་མ་རེད།
གསར་པ་བློ་ལ་ཡོད་ཀྱང།
རྙིང་པའི་འགྲོ་སྟངས་སྐྱོལ་ཤོག།

ཚིགས་ཁེབས་གཡུ་ཁྲའི་བདག་པོ།
བྱང་རྒྱུད་འགྲིམས་ནས་ཕྱིན་སོང།
གཡུ་ཁྲ་ང་རང་དྲག་ག།
བྱང་རྒྱུད་འགྲིམས་མཁན་སྡུག་སོང།

ཚིགས་ཁེབས་ལྕགས་རིལ་ཟངས་རིལ།
མཛུབ་མོ་གཅུར་བ་མ་གནང།
མཛུབ་མོ་འདི་ཡི་མཛུབ་རྒྱན།
རི་ཟུར་མ་གིར་ཡོད་རེད།

ཤར་ཕྱོགས་སྤྲིན་བཟང་དཀར་པོ།
འཇམ་པའི་བལ་དུ་སོང་ན།
རང་སེམས་དགའ་བའི་མི་ལ།
གོས་སྣ་རེ་རེ་བཟོས་ཆོག།

ལྟོགས་དུས་ཉུང་མ་བཟས་པས།
གྲང་དུས་ཕོ་བར་རྒྱབ་བྱུང།
དགའ་དུས་སྙིང་གཏམ་བཤོད་ས།
སྐྱོ་དུས་དགྲ་རུ་ལངས་སོང།

དབྱར་ཁ་ལུ་མ་གང་ཡོད།
དགུན་ཁ་བལྟས་ནས་མཐོང་ཡོང།
བྱམས་པ་འཁྲེལ་གཞུང་ཡོད་མེད།
བལྟས་ནས་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག།

སེམས་པ་སྐྱོ་ནས་བསྡད་ན།
སྐྱོ་རོགས་སུ་ཡིས་བྱེད་དམ།
གནས་བཟོད་བདེ་ནས་བསྡད་ན།
ལྟོ་གོས་སུ་ཡིས་སྐྱོང་ངམ།

དཀར་ཡོལ་དཀར་གཙང་ནང་ལ།
སེང་གེའི་འོ་མ་བླུགས་ཡོད།
དཀར་ཡོལ་ཆག་ཀྱང་དཀར་པོ།
འོ་མ་ཟགས་ཀྱང་དཀར་པོ།

མཚོ་མོ་དབྱར་མཚོ་རྒྱས་པ།
དགུན་ཆུར་རྒྱས་རྒྱུ་བྱུང་ན།
སྐལ་བཟང་གསེར་གྱི་ཟམ་པ།
རི་བོའི་རྩེ་ལ་བཙུགས་ཆོག།

ཤར་ཕྱོགས་སྤྲིན་བཟང་དཀར་པོ།
ལྷོ་གནས་འཇལ་དུ་ཕྱིན་སོང།
ལྗང་ཕྲུག་སད་ཀྱི་མ་འཁྱེར།
དབུ་མནའ་བཞག་རོགས་གནང་དང།

གསེར་གྱི་སླ་ངའི་ནང་ལ།
འབྲས་ཡོས་བརྔོ་རྒྱུ་བྱུང་ན།
མེ་ཤིང་ཚེར་མ་མི་དགོས།
དགའ་ལྡན་མཁན་པས་བརྔོས་ཆོག།

སྨིན་དྲུག་མད་མད་རུབ་རུབ།
ནམ་མཁའ་གཞུང་བཤག་གཏོང་གིས།
བྱང་སྐར་ཕག་ཕུ་རག་པ།
བྱང་ནས་བྱང་དུ་ལོག་སོང།

མི་རྟག་འཆི་བ་ཟེར་བ།
མིག་གིས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ན།
གཡས་རིའི་ལོག་ནས་ཡོད་ཀྱང།
གཡོན་རིའི་ལོག་ནས་ཕྱིན་ཆོག།

མི་རྟག་འཆི་བ་སྐུ་མཁྱེན།
ལོ་གསུམ་དགོངས་པ་གནང་རོགས།
དགྲ་གཅིག་འདུལ་དགོས་མེད་ཀྱང།
གཉེན་གཅིག་སྐྱོང་དགོས་ཡོད་དོ།

སེར་གྱི་ཅོག་ཙེའི་སྟེང་ལ།
གཡུ་ཡི་ཨ་བ་ནེ་ཙོ།
ཇ་ཆང་འདོད་རྒུ་འཛོམས་པའི།
སྔོན་ཤེས་གསུང་རོགས་གནང་དང།

རི་བོ་ཆེན་པོ་མ་འགྱུར།
རི་བདག་ལས་ཀྱི་འཁོར་ཡོང།
དྲིན་ཆེན་ཕ་མ་མ་འགྱུར།
བྱམས་སྐྱོང་ལས་ཀྱི་འཁོར་ཡོང།

རང་ཡུལ་ཡག་ཤག་མ་བྱེད།
གཞན་ཡུལ་སྡུག་ཤག་མ་གཏོང།
གཞོན་པས་དཀའ་བ་སྤྱོད་ས།
གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་ཡིན་པ།

མེ་ཏོག་ཆུང་ལ་མཛེས་པ།
ན་ཆུང་སྲན་མའི་མེ་ཏོག།
དབྱར་ཁ་འོང་ཁའི་རྒྱན་བྱས།
དགུན་ཁ་རྟ་ཕོའི་ཆག་བྱས།

རྟ་ཕོ་རྟ་ར་གང་ལ།
ང་འགྲོ་ཁྱོད་འགྲོ་ཟེར་གྱིས།
འགྲོ་བདེན་འགྲོ་བའི་ཞོགས་པ།
རྟེའུ་ཨ་མས་ཕྱིན་སོང།

རྟ་ཕོ་ཆག་གིས་གསོས་ཡོད།
ནག་ཆུང་སྲན་མས་གསོས་ཡོད།
རྟ་ཕོར་ངོ་ཚ་མི་འདུག།
མི་མང་ཁྲོད་དུ་དབྱུགས་བྱུང།

རྟ་ཕོ་ཆག་གིས་གསོས་ནས།
རྐང་ཐང་འགྲོ་དགོས་བྱུང་ན།
རྟ་ར་གྲུ་བཞིའི་ནང་ལ།
བཏགས་དང་མ་བཏགས་མི་འདུག།

ཕ་མ་བཟང་པོའི་བུ་ཕྲུག།
དགེ་རྒན་བཟང་པོའི་དགེ་ཕྲུག།
ས་ཕྱོགས་གང་དུ་སོང་ཡང།
ཡར་ཤོག་མར་ཕེབས་གསུང་གིས།

རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོས་གཙོ་བྱས།
རི་ལས་རི་རྒྱུད་འབེལ་བ།
དྲིན་ཆེན་ཕ་མས་གཙོ་བྱས།
གཉེན་ལས་གཉེན་འཁོར་འབེལ་བ།

ཆུ་དེ་ལུ་མ་ཞིམ་པ།
ལུ་མའི་ལུ་ཆུ་ཞིམ་པ།
རྩ་དེ་རམ་པ་ཞིམ་པ།
རམ་པའི་རམ་ལོ་ཞིམ་པ།

གནམ་ལ་སྤྲིན་པ་འཁོར་བ།
རྒྱ་མཚོའི་ཁ་རླངས་ཡིན་པ།
ཆར་པ་འབབ་དང་མི་འབབ།
ཀླུ་རྒྱལ་ཕྱག་ལ་ཡོག་རེད།

ཨོ་ལོ་ང་རའི་མིང་ལ།
གསེར་སྐུ་མདའ་རྐྱང་ཟེར་བ།
ལྟོ་གོས་གསེར་ལས་བཀོན་པ།
གནས་བཟོད་མདའ་ལས་བདེ་བ།

ང་ལ་ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་ནས།
ལོག་ཤོག་ཡིག་ཆུང་བསྐུར་འདུག།
ལོག་ཤོག་ཡིག་ཆུང་མ་རེད།
བསྡོད་ཤོག་རྩམ་པ་ཡིན་འགྲོ།

ཤིང་གཅིག་སྦྱར་པས་ལན་ན།
སྦྱར་པ་སྟ་རེས་གཏུབ་ཆོག།
ཨ་མའི་བུ་མོས་ལན་ན།
བུ་མོས་ལྷ་ཆོས་བཞུས་ཆོག།

ལྕང་མ་ཆུ་ཁར་སྐྱེས་པར།
ཡ་རེ་མཚར་རྒྱུ་མི་འདུག།
བྲག་རི་སྐམ་པོའི་སྟེང་ལ།
ལྷ་ཤིང་ཤུག་པ་འཁྲུངས་ཡོད།

ཁྲ་ཚང་འོག་གི་བྱིའུ་ཚང།
བསག་ཁུལ་བྱས་པ་མ་གཏོགས།
བརྟེན་ས་མཁས་པའི་བྱིའུ་ཚང།
བེ་ཡམ་འོག་ལ་ཡོག་རེད།

ཆར་པ་ཆུ་རིས་ཤིག་ཤིག།
སྤང་གཤོངས་ཡེ་ནས་ཆས་བྱུང།
དབྱར་ཆས་དགུན་ནས་མ་སྒྲིག།
ཨ་རེ་འགྱོད་ཙམ་བྱས་བྱུང།

ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་ནས་ཡོང་དུས།
སུ་ཡང་དྲན་པ་མ་བྱུང།
ལ་མོ་གཅིག་རྒྱབ་གཉིས་རྒྱབ།
ང་ཡང་ཨ་མ་དྲན་བྱུང།

དགའ་ན་དགའ་ཚད་འཛོམས་སོང།
ཞིམ་ན་ཞིམ་ཚད་བཀྱག་ཤོག།
ཞིམ་པོའི་ཨ་རག་བདུད་རྩི།
མཛད་པ་མེད་པ་བཀྱག་ཤོག།

བྲག་དེ་ནག་པོའི་སྟེང་ལ།
ཕོ་རོག་ནག་པོ་འབབ་སོང།
ཕོ་རོག་ནག་པས་མ་ཚད།
ལུང་པ་ནག་པོ་བཟོས་སོང།


སྤང་སྟོད་ལྷ་བྱ་གོང་མོ།
སྤང་ལ་ཡུར་མ་རྒྱག་གིས།
བདུད་མོ་ཨར་སྡག་ལྷ་མོ
སྙིང་ལ་ཡུར་མ་རྒྱག་གིས།


ཕར་ལན་བྲག་ནས་ཕྱིན་པས།
བལྟས་ངན་འུག་པ་འདྲོགས་སོང།
བལྟས་ངན་འུག་པ་འདྲོགས་འདྲོགས།
འདྲོགས་ཡོང་བསམ་བསམ་མ་བྱུང།

སྤང་སྟེང་ལྷ་བྱའི་ལད་ཟློས།
འདྲེ་བྱ་སྲེག་པས་བྱས་ན།
ཡས་མཆུ་རྫ་ལ་འཁོལ་ཡོང།
མས་མཆུ་སྤང་ལ་འཁོལ་ཡོང།

ཙན་དན་སྡོང་པོའི་སྟེང་ལ།
བལྟས་ངན་འུག་པ་འབབ་སོང།
བཙན་ལྡན་བཅད་ན་འཕང་བ།
འུག་པ་དམར་གསོད་གཏོང་ཤིག།

ཁང་ཆུང་གྲུ་བཞིའི་ཐིགས་ས།
བྱེ་མས་ཕན་གྱི་ཡོད་ན།
ཆར་པ་དྲག་ཆར་འབབ་དུས།
ཨོ་ལོས་བལྟས་མོ་བལྟས་ཆོག།

ཆུ་མོ་ལགས་ཀྱི་ཁ་བྱས།
ཉ་མོ་ལགས་ཀྱི་གཏིང་བྱས།
ད་ལོ་སེར་བྱ་ངང་པ།
མཐའ་ལ་འདོན་སྙིང་འདོད་སོང།

བྲག་སྟོད་ཐོག་ལ་བཞུགས་པའི།
རྒོད་པོ་ལྷ་རྒྱལ་ཚེ་རིང།
ཤ་ལ་བཟའ་ཚོད་མ་ཟིན།
རུས་པས་སྒག་ནས་ཤི་སོང།

བྲག་སྟོད་ཐང་དཀར་རྒོད་པོ།
བྲག་ལ་ལབ་པ་མ་གནང།
ས་རུབ་མུན་པ་སླེབས་དུས།
འཁོར་ས་བྲག་ལས་མི་འདུག།

དགོན་པའི་ཁྱི་གུ་ངར་བ།
སྐལ་བཟང་སྔོ་ཡོ་ངར་བ།
ཕྱོགས་བཞིའི་རྐུན་མ་མ་ཐུབ།
གནས་འབྱོར་ང་ལ་སྡང་བ།

དབྱར་ཁ་འོང་ཁའི་དཀྱིལ་ནས།
སྐྱེས་ད་མང་པོ་སྐྱེས་ཡོང།
སྐྱེས་ཚད་ཞལ་ལ་མཆོད་ན།
དུག་གི་ལོ་མ་འཕྲད་ཡོང།

(1) བོད་ཀྱི་དམངས་གཞས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས། སྤྱི་ལོ་༡༩༨༥ལོར་བོད་ལྗོངས་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གི་དཔར་དུ་བསྐྲུན། ཤ༡༤
(2) མང་ཚོགས་སྒྱུ་རྩལ། ༢༠༡༣ལོའི་འདོན་ཐེངས་ རྣམ་གླིང་རིན་ཆེན་གྱིས། ཤ༡༡

(མཆོད་མེའི་པར་དབང་གཞན་གྱིས་དགོལ་མི་རུང)

 

རྩོམ་ཁུངས། ངེད་དྲ་བ།

གཟིམས་པ་མེད་པའི་མཆོད་མེ། དབྱངས་གསལ་སོ་བཞིའི་མཛེས་སྡུག  RSSསྔོན་མངག

ལྷོ་ཁ་ཁུལ་གྱི་ཚིག་རྒྱག

2015-03-21 འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚོ། ཀློག་གྲངས། མཆན ཡོད།


  རང་རེའི་མི་རིགས་འདི་ཉིད་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་རང་བྱུང་ཁམས་དང་འཐབ་རྩོད་དང་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་པའི་གོ་རིམ་ནང་། དུས་རབས་སོ་སོའི་སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བའི་ནང་གི་དགའ་སྐྱོ་དང། བདེ་སྡུག། འདུན་པ་སོགས་དང་། དེ་བཞིན་མི་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློའི་འཁྱེར་བཟོ་དང་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས། རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་ཆགས་ཚུལ་སོགས་མཚོན་པའི་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་དུ་མ་གསར་རྩོམ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་དག་ཕལ་ཆེ་བ་ངག་ཐོག་ནས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་རྒྱུན་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་མཛད་ཡོད།
  དེ་ལས་ཀྱང་དམངས་གླུ་འདི་ཉིད་དམངས་ཁྲོད་རྩོམ་རིག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཆ་ནས། མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆེས་ཆེར་ལྡན་ཡོད། “དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་གླུ་གཞས་ལ་ནང་གསེས་ཁག་མང་དུ་དབྱེ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དཔེར་ན། གླུ་ལ་མཚོན་ན་ལ་གླུ་དང། འབྲོག་གླུ། མཛའ་གླུ། ཁམས་གླུ་སོགས་དང། གཞས་ལ་མཚོན་ན་སྒོར་གཞས་དང་ཆང་གཞས། ལས་གཞས། མདའ་གཞས། ཚིག་རྒྱག། སྟོད་གཞས་སོགས་མང་དུ་ཡོད་”①པ་ལས་ཚིག་རྒྱག་འདི་ཉིད་ཟུར་དུ་བཏོན་ནས་བརྗོད་ན། “ཚིག་རྒྱག་དེ་སྔ་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་དར་འཁྱབ་ཤིན་དུ་ཆེ་ཞིང་དེ་ཉིད་ཚེག་བར་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཤས་ཆེ་བ་ཕུད་མདོ་སྨད་ཡུལ་དུ་དར་བའི་གླུ་ཤགས་དང་ཕལ་ཆེར་མཚུངས། བརྗོད་བྱའི་དོན་གྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན། གཞན་ལ་ཟུར་ཟ་གསུན་འབྱིན་དང་གཞན་གྱི་མཚང་འདྲུ་བ། རང་སྟོད་གཞན་སྨོད་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་བརྗོད་དོན་དེ་དག་དཔེ་རུ་དྲངས་ནས་ཉན་མཁན་ལ་བགད་མོ་སློང་བ་དང་སྤྲོ་སྣང་སྦྱིན་པ། ནང་དོན་དངོས་ཡོད་འཚོ་བ་དང་ཐག་ཉེ་ཞིང་མིའི་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སྡང་གི་བསམ་པའི་འཚོར་འདུ་དྲག་པོ་དང་བརྩེ་དུང་ཟབ་མོ་མཚོ་ཡི་རྦ་རླབས་ཇི་བཞིན་བསྟན་ནུས་པ་ཡིན།”②
  དེ་ལྟ་བུའི་བོད་རིགས་མི་དམངས་ཀྱི་བློ་གྲོས་དང་ཤེས་རབ་ལས་འཁྲུངས་པའི་ཉིང་ཁུ་འདི་ཉིད་འདས་པའི་མི་ལོ་དུ་མའི་ནང། རང་རེའི་མེས་པོ་ཚོས་ངག་ཐོག་ནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་གོང་སྤེལ་མཛད་ཡོད། འོན་ཏེ་དེང་སང་དབུས་གཙང་ཁུལ་དུ་གྲོང་འཁྱེར་བ་ལྟ་ཅི། ཐ་ན་ཞིང་འབྲོག་ཁུལ་གྱི་མི་རྣམས་འདུ་འཛོམས་བྱེད་སར་ཡང་གཞས་ཤགས་སོགས་འགྱེད་མཁན་གྱི་མི་ཧ་ཅང་དཀོན་པ་ཉིན་དཀར་དུས་ཀྱི་སྐར་མ་ལྟ་བུ་རེད། ད་ལྟ་མི་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་བྱ་སར་བཤད་རྒྱུའི་གླེང་གཞི་ནི་བོད་ལྗོངས་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒྱ་སྐད་ནས་བོད་སྐད་དུ་སྒྱུར་ཡོང་བའི་བལྟས་ནས་རྫོགས་རྒྱུ་མེད་པའི་རྒྱུན་མཐུད་འཁྲབ་མཚན་དག་ཡིན་ཏེ། མི་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་དྲོ་རང་རང་གི་ལས་ཚར་མ་ཐག་ནམ་རྒྱུན་བཞིན་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་སྒོ་ཕྱེ་ནས་བོད་སྐད་ཀྱི་རྒྱུན་མཐུད་འཁྲབ་མཚན་ལ་བལྟ་བར་འབྲེལ་ལ། ཉིན་མོ་མི་ཚོགས་འདུ་འཛོམས་བྱེད་སར་ཕན་ཚུན་གྱི་ཁ་བརྡ་བྱེད་པའི་ནང་དོན་ནི། ད་སྐབས་བསྟོན་པའི་རྒྱུན་མཐུད་འཁྲབ་ཚན་དེའི་ནང་སུས་སུ་བསད་པ་དང་། སུས་སུ་ལ་བཙན་གཡེམ་བྱས་པ། ཡང་སུས་སུ་ལ་་མགོ་བསྐོར་བཏང་བ་སོགས་བརྗོད་པ་ལས་སྔ་མོ་ནས་རང་རེའི་མེས་པོས་བཞག་པའི་གླུ་དང་ཚིགས་རྒྱག་སོགས་འགྱེད་མཁན་གྱི་མི་ནི་ཧ་ཅང་གི་དཀོན་པོར་སོང་འདུག།
  དེས་ན་སྔ་མོ་ནས་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་འཁྱབ་ཆེ་བའི་རྩ་ཆེའི་བསམ་པའི་རྒྱུ་ནོར་དེ་དག་འཚོལ་བསྡུ་དང་མྱུར་སྐྱོབས། ལེགས་སྒྲིག་སོགས་མ་བྱས་ན་ནམ་ཞིག་རང་ཤུགས་ཀྱི་རྩ་བརླག་ཏུ་འགྲོ་ཉེན་ཆེ་བས་ན་རང་ཅག་རྗེས་རབས་པ་ཚོས་དེར་རྒྱུད་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཧ་ཅང་གི་གལ་ཆེ་བར་བསམས།
དེས་ན་ད་ཐེངས་རང་ཉིད་དབྱར་གསེང་ལ་ཕ་ཡུལ་ལྷོ་ཁ་རུ་ལོག་དུས་ཚིག་རྒྱག་འགའ་བསྡུས་བཀོད་ཡོད་པ་གཤམ་གསལ།

རི་མགོ་མཐོན་པོའི་སྐྱོར་ཁོག།
དྲོ་རོགས་མེད་པའི་གྲང་རོགས།
ལ་མོའི་རྒྱབ་གྱི་བྱམས་པ།
དགའ་རོགས་མེད་པའི་སྐྱོ་རོགས།

ཚིགས་ཁེབས་མདའ་གཅིག་ནང་ལ།
རྫུབ་གཉིས་ཐར་གྱི་མ་རེད།
གསར་པ་བློ་ལ་ཡོད་ཀྱང།
རྙིང་པའི་འགྲོ་སྟངས་སྐྱོལ་ཤོག།

ཚིགས་ཁེབས་གཡུ་ཁྲའི་བདག་པོ།
བྱང་རྒྱུད་འགྲིམས་ནས་ཕྱིན་སོང།
གཡུ་ཁྲ་ང་རང་དྲག་ག།
བྱང་རྒྱུད་འགྲིམས་མཁན་སྡུག་སོང།

ཚིགས་ཁེབས་ལྕགས་རིལ་ཟངས་རིལ།
མཛུབ་མོ་གཅུར་བ་མ་གནང།
མཛུབ་མོ་འདི་ཡི་མཛུབ་རྒྱན།
རི་ཟུར་མ་གིར་ཡོད་རེད།

ཤར་ཕྱོགས་སྤྲིན་བཟང་དཀར་པོ།
འཇམ་པའི་བལ་དུ་སོང་ན།
རང་སེམས་དགའ་བའི་མི་ལ།
གོས་སྣ་རེ་རེ་བཟོས་ཆོག།

ལྟོགས་དུས་ཉུང་མ་བཟས་པས།
གྲང་དུས་ཕོ་བར་རྒྱབ་བྱུང།
དགའ་དུས་སྙིང་གཏམ་བཤོད་ས།
སྐྱོ་དུས་དགྲ་རུ་ལངས་སོང།

དབྱར་ཁ་ལུ་མ་གང་ཡོད།
དགུན་ཁ་བལྟས་ནས་མཐོང་ཡོང།
བྱམས་པ་འཁྲེལ་གཞུང་ཡོད་མེད།
བལྟས་ནས་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག།

སེམས་པ་སྐྱོ་ནས་བསྡད་ན།
སྐྱོ་རོགས་སུ་ཡིས་བྱེད་དམ།
གནས་བཟོད་བདེ་ནས་བསྡད་ན།
ལྟོ་གོས་སུ་ཡིས་སྐྱོང་ངམ།

དཀར་ཡོལ་དཀར་གཙང་ནང་ལ།
སེང་གེའི་འོ་མ་བླུགས་ཡོད།
དཀར་ཡོལ་ཆག་ཀྱང་དཀར་པོ།
འོ་མ་ཟགས་ཀྱང་དཀར་པོ།

མཚོ་མོ་དབྱར་མཚོ་རྒྱས་པ།
དགུན་ཆུར་རྒྱས་རྒྱུ་བྱུང་ན།
སྐལ་བཟང་གསེར་གྱི་ཟམ་པ།
རི་བོའི་རྩེ་ལ་བཙུགས་ཆོག།

ཤར་ཕྱོགས་སྤྲིན་བཟང་དཀར་པོ།
ལྷོ་གནས་འཇལ་དུ་ཕྱིན་སོང།
ལྗང་ཕྲུག་སད་ཀྱི་མ་འཁྱེར།
དབུ་མནའ་བཞག་རོགས་གནང་དང།

གསེར་གྱི་སླ་ངའི་ནང་ལ།
འབྲས་ཡོས་བརྔོ་རྒྱུ་བྱུང་ན།
མེ་ཤིང་ཚེར་མ་མི་དགོས།
དགའ་ལྡན་མཁན་པས་བརྔོས་ཆོག།

སྨིན་དྲུག་མད་མད་རུབ་རུབ།
ནམ་མཁའ་གཞུང་བཤག་གཏོང་གིས།
བྱང་སྐར་ཕག་ཕུ་རག་པ།
བྱང་ནས་བྱང་དུ་ལོག་སོང།

མི་རྟག་འཆི་བ་ཟེར་བ།
མིག་གིས་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ན།
གཡས་རིའི་ལོག་ནས་ཡོད་ཀྱང།
གཡོན་རིའི་ལོག་ནས་ཕྱིན་ཆོག།

མི་རྟག་འཆི་བ་སྐུ་མཁྱེན།
ལོ་གསུམ་དགོངས་པ་གནང་རོགས།
དགྲ་གཅིག་འདུལ་དགོས་མེད་ཀྱང།
གཉེན་གཅིག་སྐྱོང་དགོས་ཡོད་དོ།

སེར་གྱི་ཅོག་ཙེའི་སྟེང་ལ།
གཡུ་ཡི་ཨ་བ་ནེ་ཙོ།
ཇ་ཆང་འདོད་རྒུ་འཛོམས་པའི།
སྔོན་ཤེས་གསུང་རོགས་གནང་དང།

རི་བོ་ཆེན་པོ་མ་འགྱུར།
རི་བདག་ལས་ཀྱི་འཁོར་ཡོང།
དྲིན་ཆེན་ཕ་མ་མ་འགྱུར།
བྱམས་སྐྱོང་ལས་ཀྱི་འཁོར་ཡོང།

རང་ཡུལ་ཡག་ཤག་མ་བྱེད།
གཞན་ཡུལ་སྡུག་ཤག་མ་གཏོང།
གཞོན་པས་དཀའ་བ་སྤྱོད་ས།
གཞན་གྱི་ཡུལ་དུ་ཡིན་པ།

མེ་ཏོག་ཆུང་ལ་མཛེས་པ།
ན་ཆུང་སྲན་མའི་མེ་ཏོག།
དབྱར་ཁ་འོང་ཁའི་རྒྱན་བྱས།
དགུན་ཁ་རྟ་ཕོའི་ཆག་བྱས།

རྟ་ཕོ་རྟ་ར་གང་ལ།
ང་འགྲོ་ཁྱོད་འགྲོ་ཟེར་གྱིས།
འགྲོ་བདེན་འགྲོ་བའི་ཞོགས་པ།
རྟེའུ་ཨ་མས་ཕྱིན་སོང།

རྟ་ཕོ་ཆག་གིས་གསོས་ཡོད།
ནག་ཆུང་སྲན་མས་གསོས་ཡོད།
རྟ་ཕོར་ངོ་ཚ་མི་འདུག།
མི་མང་ཁྲོད་དུ་དབྱུགས་བྱུང།

རྟ་ཕོ་ཆག་གིས་གསོས་ནས།
རྐང་ཐང་འགྲོ་དགོས་བྱུང་ན།
རྟ་ར་གྲུ་བཞིའི་ནང་ལ།
བཏགས་དང་མ་བཏགས་མི་འདུག།

ཕ་མ་བཟང་པོའི་བུ་ཕྲུག།
དགེ་རྒན་བཟང་པོའི་དགེ་ཕྲུག།
ས་ཕྱོགས་གང་དུ་སོང་ཡང།
ཡར་ཤོག་མར་ཕེབས་གསུང་གིས།

རི་རྒྱལ་ལྷུན་པོས་གཙོ་བྱས།
རི་ལས་རི་རྒྱུད་འབེལ་བ།
དྲིན་ཆེན་ཕ་མས་གཙོ་བྱས།
གཉེན་ལས་གཉེན་འཁོར་འབེལ་བ།

ཆུ་དེ་ལུ་མ་ཞིམ་པ།
ལུ་མའི་ལུ་ཆུ་ཞིམ་པ།
རྩ་དེ་རམ་པ་ཞིམ་པ།
རམ་པའི་རམ་ལོ་ཞིམ་པ།

གནམ་ལ་སྤྲིན་པ་འཁོར་བ།
རྒྱ་མཚོའི་ཁ་རླངས་ཡིན་པ།
ཆར་པ་འབབ་དང་མི་འབབ།
ཀླུ་རྒྱལ་ཕྱག་ལ་ཡོག་རེད།

ཨོ་ལོ་ང་རའི་མིང་ལ།
གསེར་སྐུ་མདའ་རྐྱང་ཟེར་བ།
ལྟོ་གོས་གསེར་ལས་བཀོན་པ།
གནས་བཟོད་མདའ་ལས་བདེ་བ།

ང་ལ་ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་ནས།
ལོག་ཤོག་ཡིག་ཆུང་བསྐུར་འདུག།
ལོག་ཤོག་ཡིག་ཆུང་མ་རེད།
བསྡོད་ཤོག་རྩམ་པ་ཡིན་འགྲོ།

ཤིང་གཅིག་སྦྱར་པས་ལན་ན།
སྦྱར་པ་སྟ་རེས་གཏུབ་ཆོག།
ཨ་མའི་བུ་མོས་ལན་ན།
བུ་མོས་ལྷ་ཆོས་བཞུས་ཆོག།

ལྕང་མ་ཆུ་ཁར་སྐྱེས་པར།
ཡ་རེ་མཚར་རྒྱུ་མི་འདུག།
བྲག་རི་སྐམ་པོའི་སྟེང་ལ།
ལྷ་ཤིང་ཤུག་པ་འཁྲུངས་ཡོད།

ཁྲ་ཚང་འོག་གི་བྱིའུ་ཚང།
བསག་ཁུལ་བྱས་པ་མ་གཏོགས།
བརྟེན་ས་མཁས་པའི་བྱིའུ་ཚང།
བེ་ཡམ་འོག་ལ་ཡོག་རེད།

ཆར་པ་ཆུ་རིས་ཤིག་ཤིག།
སྤང་གཤོངས་ཡེ་ནས་ཆས་བྱུང།
དབྱར་ཆས་དགུན་ནས་མ་སྒྲིག།
ཨ་རེ་འགྱོད་ཙམ་བྱས་བྱུང།

ཕ་ཡུལ་ཕྱོགས་ནས་ཡོང་དུས།
སུ་ཡང་དྲན་པ་མ་བྱུང།
ལ་མོ་གཅིག་རྒྱབ་གཉིས་རྒྱབ།
ང་ཡང་ཨ་མ་དྲན་བྱུང།

དགའ་ན་དགའ་ཚད་འཛོམས་སོང།
ཞིམ་ན་ཞིམ་ཚད་བཀྱག་ཤོག།
ཞིམ་པོའི་ཨ་རག་བདུད་རྩི།
མཛད་པ་མེད་པ་བཀྱག་ཤོག།

བྲག་དེ་ནག་པོའི་སྟེང་ལ།
ཕོ་རོག་ནག་པོ་འབབ་སོང།
ཕོ་རོག་ནག་པས་མ་ཚད།
ལུང་པ་ནག་པོ་བཟོས་སོང།


སྤང་སྟོད་ལྷ་བྱ་གོང་མོ།
སྤང་ལ་ཡུར་མ་རྒྱག་གིས།
བདུད་མོ་ཨར་སྡག་ལྷ་མོ
སྙིང་ལ་ཡུར་མ་རྒྱག་གིས།


ཕར་ལན་བྲག་ནས་ཕྱིན་པས།
བལྟས་ངན་འུག་པ་འདྲོགས་སོང།
བལྟས་ངན་འུག་པ་འདྲོགས་འདྲོགས།
འདྲོགས་ཡོང་བསམ་བསམ་མ་བྱུང།

སྤང་སྟེང་ལྷ་བྱའི་ལད་ཟློས།
འདྲེ་བྱ་སྲེག་པས་བྱས་ན།
ཡས་མཆུ་རྫ་ལ་འཁོལ་ཡོང།
མས་མཆུ་སྤང་ལ་འཁོལ་ཡོང།

ཙན་དན་སྡོང་པོའི་སྟེང་ལ།
བལྟས་ངན་འུག་པ་འབབ་སོང།
བཙན་ལྡན་བཅད་ན་འཕང་བ།
འུག་པ་དམར་གསོད་གཏོང་ཤིག།

ཁང་ཆུང་གྲུ་བཞིའི་ཐིགས་ས།
བྱེ་མས་ཕན་གྱི་ཡོད་ན།
ཆར་པ་དྲག་ཆར་འབབ་དུས།
ཨོ་ལོས་བལྟས་མོ་བལྟས་ཆོག།

ཆུ་མོ་ལགས་ཀྱི་ཁ་བྱས།
ཉ་མོ་ལགས་ཀྱི་གཏིང་བྱས།
ད་ལོ་སེར་བྱ་ངང་པ།
མཐའ་ལ་འདོན་སྙིང་འདོད་སོང།

བྲག་སྟོད་ཐོག་ལ་བཞུགས་པའི།
རྒོད་པོ་ལྷ་རྒྱལ་ཚེ་རིང།
ཤ་ལ་བཟའ་ཚོད་མ་ཟིན།
རུས་པས་སྒག་ནས་ཤི་སོང།

བྲག་སྟོད་ཐང་དཀར་རྒོད་པོ།
བྲག་ལ་ལབ་པ་མ་གནང།
ས་རུབ་མུན་པ་སླེབས་དུས།
འཁོར་ས་བྲག་ལས་མི་འདུག།

དགོན་པའི་ཁྱི་གུ་ངར་བ།
སྐལ་བཟང་སྔོ་ཡོ་ངར་བ།
ཕྱོགས་བཞིའི་རྐུན་མ་མ་ཐུབ།
གནས་འབྱོར་ང་ལ་སྡང་བ།

དབྱར་ཁ་འོང་ཁའི་དཀྱིལ་ནས།
སྐྱེས་ད་མང་པོ་སྐྱེས་ཡོང།
སྐྱེས་ཚད་ཞལ་ལ་མཆོད་ན།
དུག་གི་ལོ་མ་འཕྲད་ཡོང།

(1) བོད་ཀྱི་དམངས་གཞས་ཕྱོགས་བསྒྲིགས། སྤྱི་ལོ་༡༩༨༥ལོར་བོད་ལྗོངས་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གི་དཔར་དུ་བསྐྲུན། ཤ༡༤
(2) མང་ཚོགས་སྒྱུ་རྩལ། ༢༠༡༣ལོའི་འདོན་ཐེངས་ རྣམ་གླིང་རིན་ཆེན་གྱིས། ཤ༡༡

(མཆོད་མེའི་པར་དབང་གཞན་གྱིས་དགོལ་མི་རུང)

 

རྩོམ་ཁུངས། ངེད་དྲ་བ།

དཔྱད་མཆན ཡོངས་སུ་གཟིགས།དཔྱད་མཆན།

མིང་མི་འགོད་པར་སྤེལ།